Możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary została przewidziana przede wszystkim w art. 60 kodeksu karnego. Poniżej postaramy się Państwu wyjaśnić ten przepis. Z podstawowych zasad które dotyczą nadzwyczajnego złagodzenia kary wynika, że sąd posługujący się tą instytucją może wymierzyć sprawcy karę niższą od dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo karę łagodniejszego rodzaju (np. ograniczenia wolności lub grzywny), zamiast kary pozbawienia wolności. Posłużmy się przykładem. Jeśli chodzi o rozbój z art. 280 § 1 kk, wymiar kary wynosi od 2 do 12 lat pozbawienia wolności. W takim przypadku jednak, stosując nadzwyczajne złagodzenie kary Sąd mógłby wymierzyć sprawcy karę np. 1 roku pozbawienia wolności.
Kodeks karny wyraźnie wskazuje taką sytuację w której Sąd jest zobowiązany do zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary, a nawet – w szczególnych przypadkach warunkowo zawiesić jej wykonanie, jak w odniesieniu do tzw. świadków koronnych. Sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, jeżeli sprawca działający w porozumieniu z innymi ludźmi w popełnieniu przestępstwa, ujawni wobec organu powołanego do ścigania przestępstw szczegóły dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz ważne okoliczności jego popełnienia.
Sąd może złagodzić karę kierując się także względami wychowawczymi. Możemy mieć do czynienia z taką sytuacją, jeśli sprawcą przestępstwa jest młodociany tj. osoba, która w chwili popełnienia czynu nie osiągnęła 21 roku życia, a w terminie wyroku przed sądem I instancji nie ukończyła 24 lat.
Możemy mieć również do czynienia z sytuacjami, gdzie sąd może, ale nie jest zobligowany do zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary. Do najważniejszych przypadków takich rozstrzygnięć należą:
– Ugoda pomiędzy sprawcą a pokrzywdzonym, naprawienie szkody przez sprawcę, ustalenie przez obie strony sposobu ich naprawienia,
– Zachowanie sprawcy, wskazujące na chęć naprawienia szkody,
– Doznanie znacznego uszczerbku na zdrowiu przez sprawcę, związane z nieumyślnym popełnieniem przestępstwa.
W kolejnym wpisie, przeanalizujemy kwestie granic nadzwyczajnego złagodzenia kary.